Biophilic Design - Giải pháp mới giảm tiếng ồn cho không gian văn phòng

22/12/2020 10:58 | 513 Lượt xem

Kết hợp với thiên nhiên mang lại hàng loạt lợi ích về sức khỏe tinh thần cho con người. Vì vậy không có gì ngạc nhiên khi xu hướng hiện nay chính là đưa thiên nhiên, không gian bên ngoài vào trong không gian kiến trúc.

Năm 1877, nhà tự nhiên học kiêm nhà khoa học, nhà văn John Muir khi viết về cuộc phiêu lưu khám phá những chiếc máy bay cũ kĩ, hoen gỉ và phần lớn nằm ở những vùng hẻo lảnh của Alaska đã viết rằng “Trong mỗi bước đi cùng thiên nhiên, chúng ta học được vố số điều thú vị, hơn cả những gì mà chúng ta dự định tìm kiếm”

Từ những năm trước, Muir đã viết về mối liên hệ mật thiết giữa con người với thiên nhiên - một mối liên hệ được hình thành từ trong thời kì chúng ta còn là những người nguyên thủy sống bằng nghề săn bắn hái lượm, khi đó môi trường tự nhiên là tất cả những gì chúng ta biết.

Cho đến ngày nay, chúng ta ngày càng dành ít thời gian hơn cho thiên nhiên. Một nghiên cứu năm 2008 cho thấy so với năm 1987, trung bình người Mỹ dành ít hơn 25% thời gian cho thiên nhiên. Ở Anh, một nghiên cứu thực hiện trong hai năm cũng cho thấy có tới 10% trẻ em cả một năm trời không đến các khu vực thiên nhiên, không tham gia các hoạt động ngoài trời nào.

Chúng ta dành khoảng 86% thời gian mỗi ngày cho các hoạt động ở trong nhà và 5% thời gian cho các hoạt động khác trên phương tiện giao thông; chỉ dành khoảng 7% thời gian cho hoạt động ngoài trời. - NHAPS, 2001.

Chúng ta đã mất sự kết nối với thế giới tự nhiên, đó là điều hiển nhiên. Nhưng vấn đề lớn thực sự là gì? Môi trường mà chúng ta xây dựng, chúng ta tạo ra cung cấp cho chúng ta sự an toàn, cơ sở vật chất và sự tiện nghi cần thiết cho sự phát triển

Tuy nhiên có một số thứ mà chỉ có thế giới tự nhiên mới mang lại cho chúng ta. Lợi ích mà thiên nhiên mang lại cho con người là điều vô cùng thực tế.

Các nghiên cứu nói chung và nghiên cứu tâm lý nói riêng chỉ ra rằng việc duy trì sự kết nối với thiên nhiên có thể mang lại hàng loạt các phản ứng sinh lý tích cực bao gồm giảm căng thẳng, tăng khả năng tập trung và sáng tạo, giảm tình trạng viêm nhiễm, giảm huyết áp và nhịp tim, giúp sức khỏe tốt hơn.

Vì vậy không có gì ngạc nhiên khi một trong những xu hướng kiến trúc hiện đại ngày nay đang cố gắng đưa tự nhiên, thiên nhiên vào trong kiến trúc, vào không gian trong phòng – giúp con người có được năng lực tích cực, sự sáng tạo, tinh thần thoải mái và sức khỏe tốt hơn.

Biophilic Design là gì?

Biophilic Design có thể hiểu là giải pháp thiết kế mang thiên nhiên vào trong trong kiến trúc. Đây được coi là một giải pháp kiến trúc mới nhằm mục đích kết nối lại những người cư ngụ trong công trình đó với thiên nhiên. Đó là một cách để tích hợp liền mạch các vật liệu và môi trường tự nhiên với các không gian kiến trúc hiện đại.

Ánh sáng tự nhiên, cảnh quan thiên nhiên, cây cối, thảm thực vật … là những cách đơn giản để mang thế giới bên ngoài vào trong các thiết kế, các công trình - mang đến cho những người cư ngụ trong công trình đó cơ hội tương tác với môi trường tự nhiên và đạt được những lợi ích về tinh thần và thể chất.

Stephen Kellert đã viết trên tạp chi Metropolis Mag: “chỉ cần đưa một đối tượng tự nhiên vào môi trường do con người xây dựng và tạo ra, nó sẽ mang lại tác động tích cực đến sức khỏe và cải thiện hiệu suất làm việc cho những người sống trong không gian đó”.

Biophilic Design mang lại sức khỏe, tinh thần tốt hơn

Giúp cho những người sinh sống và làm việc trong không gian đó cảm thấy hạnh phúc hơn và khỏe mạnh hơn là trọng tâm của kiểu thiết kế này.

Lý thuyết cơ bản cho rằng con người có nhu cầu tương tác và quan sát môi trường tự nhiên, và thiết kế lồng ghép thiên nhiên vào không gian kiến trúc sẽ làm thỏa mãn nhu cầu đó, thúc đẩy tinh thần khiến con người cảm thấy hạnh phúc hơn , vui vẻ và khỏe mạnh hơn.

Tuy nhiên, nó không chỉ là lý thuyết, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về mối liên hệ giữa yếu tố thiên nhiên với sức khỏe con người.

Một nghiên cứu từ Trường Đại học Queensland đã so sánh tác động của không gian văn phòng ‘tinh gọn’ và không gian văn phòng ‘xanh’ đến các nhân viên làm việc tại hai văn phòng thương mại lớn ở Anh và Hà Lan trong khoảng thời gian hai tháng. Kết quả cho thấy văn phòng được trồng nhiều cây xanh sẽ khiến nhân viên cảm thấy hạnh phúc hơn và tăng 15% năng suất làm việc so với những người làm việc trong môi trường không có sự xuất hiện của cây xanh.

Tương tự, một báo cáo năm 2015 của Human Spaces cho thấy những người được làm việc trong môi trường có ánh sáng tự nhiên và cây xanh có chỉ số hạnh phúc cao hơn 13%. Khá buồn đó là báo cáo cũng tiết lộ rằng trên khắp các nước vùng lãnh thổ châu Âu, Trung Đông và châu Phi, có tới 42% người lao động không được làm việc trong điều kiện ánh sáng tự nhiên, 55% làm việc trong môi trường không có cây xanh và 7% làm việc trong môi trường không có cửa sổ.

Năm 2003, Tập đoàn Genzyme đã thiết kế một trụ sở công ty mới tại Cambridge, Massachusetts và công trình đã được đánh xếp hạng công trình xanh có mức độ cao nhất thế giới. Đặc điểm nổi bật của công trình đó là “ánh sáng tự nhiên; mặt ngoài bằng kính trong suốt; khoảng thông tầng atrium nằm ở vị trí trung tâm với những chiếc đèn chùm, phản chiếu ánh sáng mặt trời; khu vườn trong nhà, và lồng ghép các yếu tố thiên nhiên ở khung cửa sổ ”. 18 tháng sau khi khai trương, một cuộc khảo sát đã được tiến hành. Kết quả cho thấy 88% nhân viên làm việc tại đó cho biết được nhìn ngắm và tiếp cận với các yếu tố tự nhiên trong không gian làm việc giúp họ có được cảm giác vui vẻ, thoải mái hơn. Ngoài ra, 75% nhân viên được hỏi cho biết thiết kế kết hợp thiên nhiên trong không gian của tòa nhà cũng giúp họ tăng cảm giác kết nối, tương tác tốt hơn với các đồng nghiệp khác.

Một nghiên cứu năm 2013 của Đại học Essex cho thấy việc tiếp xúc trực quan với môi trường tự nhiên có thể làm giảm huyết áp và nhịp tim sau khi tiếp xúc với một tác nhân gây căng thẳng. Nghiên cứu được thực hiện bằng cách so sánh các phản ứng sinh lý của con người trong môi trường làm việc có yếu tố tự nhiên sau khi tiếp xúc với các tác nhân gây căng thẳng.

Nếu các nghiên cứu trên vẫn chưa đủ thuyết phục, hãy cùng theo dõi nghiên cứu tiếp theo. Nghiên cứu được thực hiện tại một tòa nhà văn phòng hành chính tại Đại học Oregon cho thấy những nhân viên có chỗ ngồi tầm nhìn hướng ra khu vực không gian xanh có số ngày ốm ít hơn 10% so với những người có chỗ ngồi ở góc khuất, không có tầm nhìn ra "không gian xanh". Nghiên cứu so sánh 30% nhân viên văn phòng – những người có tầm nhìn hướng về phía cây cối và cảnh quan được cắt tỉa cẩn thận với 31% nhân viên có chỗ ngồi nhìn ra đường phố, tòa nhà và bãi đậu xe và 39% là nhân viên ngồi tại vị trí không nhìn ra bên ngoài. Những người có chỗ ngồi hướng ra cảnh quan thiên nhiên trung bình nghỉ ốm 57 giờ mỗi năm, còn những người không có tầm nhìn ra hướng thiên nhiên trung bình nghỉ ốm 68 giờ. Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những người có tầm nhìn ra hướng cây cối thiên nhiên có thể ngồi tập trung tại bàn làm việc lâu hơn trong khi những người khấc sẽ đi ra ngoài và nghỉ giải lao lâu hơn.

Ảnh hưởng của Biophilia đến Âm học và Mức độ Tiếng ồn trong không gian

Từ việc giảm áp lực, giảm căng thẳng, đến tăng chỉ số hạnh phúc và năng suất công việc, có rất nhiều bằng chứng cho thấy lợi ích của việc kết hợp thiên nhiên vào trong không gian kiến trúc.

Tuy nhiên, một trong những lợi ích quan trọng chính thường bị bỏ qua là vấn đề âm học.

Thiết kế đưa thiên nhiên vào không gian chắc chắn khiến nhân viên văn phòng thoải mái và vui vẻ, hạnh phúc hơn, vậy điều gì khiến họ không hài lòng lúc đầu?

Một nghiên cứu năm 2013 của Đại học Sydney đã phát hiện ra rằng nguyên nhân lớn nhất gây ra sự không hài lòng của nhân viên văn phòng đó là thiếu sự riêng tư, lời nói không rõ ràng, quá ồn .

Tiếp theo là nhiệt độ, sự riêng tư về trực quan và mức độ tiếng ồn.

Tin tốt là kiểu thiết kế lồng ghép yếu tố thiên nhiên có thể cải thiện được tất cả các vấn đề này.

Lợi ích của không gian xanh, của những bức tường và mái nhà được cây xanh che phủ đối với hiệu suất năng lượng của một tòa nhà là điều rõ ràng, đã được nghiên cứu và ghi nhận. Một nghiên cứu từ Chính phủ Úc cho thấy mái nhà nếu được che phủ bằng các loại cây dây leo hoặc bóng cây có thể giảm 20,5°C trong những tháng mùa hè so với mái nhà bằng thép không được che chắn cách nhiệt.

Tất nhiên, cây xanh cũng có thể mang lại sự riêng tư về thị giác.

Nhưng điều quan trọng hơn chính là khả năng giảm độ ồn của cây xanh.

Cây xanh giảm tiếng ồn thế nào?

Lợi ích âm học mà cây xanh và cây bụi mang lại gần đây đã được các nhà âm học biết đến và được các nhà khoa học, nhà nghiên cứu quan tâm.

Một nghiên cứu đã được Đại học Basque Country thực hiện. Nghiên cứu đã kiểm tra các đặc tính âm học của bức tường xanh bằng cách sử dụng hai buồng âm vang khác nhau. Nó cho thấy rằng các “bức tường xanh”, so với các bức tường không được xử lý, có “chỉ số giảm âm trọng số (Rw) là 15db và hệ số hấp thụ âm thanh có trọng số (a) là 0,40”.

Người đứng đầu nghiên cứu, Zaola Azkorra nói rằng nghiên cứu đã chứng minh rằng “bức tường xanh có hệ số hấp thụ âm thanh tương tự hoặc tốt hơn so với các vật liệu xây dựng thông thường khác, đặc biệt hiệu quả với âm thanh tần số thấp”. Azkorra nói rằng, từ phát hiện này chúng ta nên nghĩ đến việc ứng dụng “bức tường xanh” ở những nơi công cộng như nhà hàng, văn phòng làm việc hay khách sạn.

Nhưng cây xanh kiểm soát tiếng ồn như thế nào?

+ Khuếch tán âm thanh

Một trong những cách chính mà thực vật, các loại cây xanh và cây bụi có thể kiểm soát tiếng ồn chính là khuếch tán âm thanh.

Khi sóng âm chạm vào một bề mặt phẳng như gạch xây, đá cẩm thạch hoặc tấm thạch cao, chúng sẽ được phản xạ đồng nhất và theo đường thẳng nhờ các bề mặt phẳng mịn. Sự khuếch tán xảy ra khi sóng âm thanh chạm vào một bề mặt động hoặc không phẳng, nó sẽ phá vỡ tính đồng nhất và làm tiêu hao năng lượng của sóng âm thanh và làm chúng phân tán đồng đều xung quanh không gian phòng.

Thực vật, các loại cây xanh và cây bụi vốn dĩ là vật không có bề mặt phẳng ồng đều, vì vậy khi sóng âm chạm vào bề mặt của chúng, chúng sẽ bị phản xạ đồng đều vào không gian xung quanh, làm giảm tiếng vang và cường độ của âm thanh.

Độ lệch âm

Thực vật có thể chuyển hóa sóng âm thanh thành các dạng năng lượng khác nhau- giống như việc tấm tiêu âm hấp thụ âm thanh bằng cách chuyển đổi năng lượng âm thanh thành sóng nhiệt.

Khi sóng âm chạm vào một bề mặt cứng như đá cẩm thạch, chúng ngay lập tức bị lệch hướng di chuyển. Khi sóng âm chạm vào một vật liệu đàn hồi, như thực vật, vật liệu đó sẽ dao động và sóng âm chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác.

Sử dụng thiết kế Biophilia để có chất lượng âm học phòng tốt hơn

Việc sử dụng cây xanh trong văn phòng là một việc đôi khi chưa được hiểu đúng. Có một số người cho rằng cây xanh cho chất lượng âm thanh trong phòng tốt hơn nên chỉ cần trồng một vài chậu cây mới trong văn phòng là tiếng ồn sẽ biến mất. Ngược lại, việc sử dụng cây xanh để kiểm soát tiếng ồn trong văn phòng và các không gian thương mại là việc cần phải tính toán kỹ lưỡng, cần xác định được loại cây phù hợp, vị trí đặt cây thích hợp trong phòng, bao nhiêu cây là đủ.

Dưới đây là một số gợi ý để tối ưu hóa việc sử dụng cây xanh trong văn phòng:

+ Phân bố vị trí đặt cây xanh trong phòng hợp lý, nên đặt ở các vị trí khác nhau, không nên trồng tập trung tại một khu vực, vì như vậy sẽ không mang lại hiệu quả như mong muốn.

+ Sử dụng các “bức tường xanh” đã được thử nghiệm và chứng minh về các đặc tính âm học, chúng có thể kiểm soát tiếng ồn hiệu quả.

+ Kenneth Freeman, người đứng đầu tại Ambius đề xuất sử dụng các chậu cây lớn để chứa nhiều phân bón hơn, nhiều đất hơn. Như Freeman đã phát biểu: “Cả hai điều này đều có tác dụng giảm tiếng ồn đáng kể, do đó, chúng tạo ra tác động lớn hơn đến âm thanh trong phòng. Các thí nghiệm cũng chỉ ra rằng việc sắp xếp các cây theo khóm, cụm có vẻ mang lại tác động tốt hơn về âm thanh trong phòng”.

+ Sử dụng thực vật và các loại cây bụi làm vách ngăn tự nhiên trong văn phòng có không gian mở. Thay vì các vách ngăn thô cứng thiếu tính thẩm mỹ, bạn cũng có thể cân nhắc đặt những tán lá -Tấm tiêu âm trang trí Acoustic Sonic Jungle Wall trên tủ hồ sơ, trên bàn làm việc hoặc trên tường để tạo ra một hàng rào hấp thụ âm thanh 3 trong 1, vừa như vật trang trí, vừa tạo không gian riêng tư giữa các khu vực, và quan trọng giúp chất lượng âm thanh trong phòng được cải thiện rõ rệt.

Tấm tiêu âm trang trí Acoustic Sonic Jungle Wall là sản phẩm tiêu âm độc đáo mới, đầy tính sáng tạo, được thiết kế bởi công ty Remak Việt Nam-công ty hàng đầu về lĩnh vực tiêu âm, cách âm, cách nhiệt, bảo ôn. Sản phẩm được tạo ra từ các tấm Acoustic Sonic với nhiều mẫu khác nhau, đặc tính hút âm tốt, màu sắc đẹp, tính thẩm mỹ cao và tính ứng dụng linh hoạt. Không chỉ thích hợp cho các công trình văn phòng, Acoustic Sonic Jungle Wall còn phù hợp với không gian nhà riêng, nhà hàng, quán cà phê, phòng nhạc, phòng trà, ….

Hi vọng các thông tin mà chúng tôi vừa chia sẻ giúp các bạn hiểu rõ hơn về xu hướng thiết kế văn phòng mới đang thinh hành hiện nay trên thế giới-đưa thiên nhiên vào trong không gian kiến trúc. Mọi thông tin chi tiết cũng như các vấn đề cần giải đáp, tư vấn bạn đọc vui lòng liên hệ với Remak qua số hotline để được hỗ trợ kịp thời.